EPIFANIE

Het CRKC wou met de tentoonstelling hedendaagse ontwikkelingen op het vlak van religieuze kunst stimuleren. De realisatie van de tentoonstelling werd op vraag van de Vlaamse bisschoppen toevertrouwd aan twee bekende curatoren, met name Jan Hoet van het SMAK in Gent en Mark Delrue van Brugge. De filosoof Jan Koenot van het UFSIA te Antwerpen verzorgd het basisreferaat in de catalogus.

De tentoonstelling kreeg de naam ‘Epifanie, Actuele Kunst & Religie, Parkabdij 2000’. Deze titel verwijst naar Gods Openbaring en staat in relatie met de periode waarin de tentoonstelling wordt gehouden (eindigt op zondag na Epifanie). Bovendien spreekt deze titel ook niet-kerkelijke mensen aan (epifanie als verschijning) en is er een interessante link te leggen naar andere openbaringsgodsdiensten. De tentoonstelling bood geen chronologisch overzicht van de hedendaagse religieuze kunst. De uniciteit van de locatie stelt de dwingende eis om te vertrekken vanuit een dialoog met de site. De ruimte dicteert aan de kunstwerken waarvoor ze ontvankelijk is. De kunstwerken stelden er een eigentijdse invulling van de begrippen spiritualiteit en religie voor. Het zijn dan ook kunstwerken die in een religieuze sfeer ‘kunnen’ passen. Kunst die een vergelijking met een vorm van religie ‘toelaat’, zonder deze bewust na te streven of te incorporeren, en zonder ze als norm te willen stellen.

De kunstenaars gingen er op zoek naar de universele kern van het verhaal en verbeelden dit op hun eigen manier. Voor deze tentoonstelling werden kunstenaars uitgenodigd die elk vanuit hun eigen leefwereld uiting geven aan de universele kern van het menszijn. Die kern is per definitie religieus en spiritueel. De fundamentele thema’s in het leven worden nog steeds door het religieuze beheerst, met name leven en dood.

Foto’s realisatie

Bevindingen

Bij de vormgeving van een kerkhof houdt Andy Malengier rekening met de wisselwerking tussen de delen onderling en de omgeving. Hij wenst het kerkhof weer tot een sacrale plek te metamorfoseren, waar het aangenaam is om te vertoeven. Geïnspireerd door Ernst Haeckel schept hij ontwerpen die qua structuur van natuurlijke constructies zijn afgeleid. Daardoor krijgt de inplanting van de plattegrond iets organisch.

Voor de Parkabdij maakt Andy Malengier een ontwerp voor de uitbreiding van het kerkhof buiten de ommuurde site. De poort die toegang verleent tot het  huidige kerkhof is vervangen door glas, waarop het ontwerp afgedrukt werd. Op die manier krijgt de toeschouwer niet alleen een abstracte geometrische figuur te zien maar kan tegelijkertijd (letterlijk door het glas met daarop het ontwerp) een blik in de toekomst geworpen worden die de dood overstijgt.

Rolf Quaghebeur,  SMAK Gent