loading1
loading2
alt
alt
alt
alt
alt
alt
alt
alt
alt

Locatie

Wervik, Hansbekestraat

Opdrachtgever

Stadsbestuur Wervik

Ontwerp parkbegraafplaats, sterretjestuin, funeraire monumenten en haiku's

Andy Malengier BV Landschapsarchitecten

Realisatie

2024

Sterretjestuin & Begraafbos Parkbegraafplaats Wervik

Ars Moriendi Ars Vivendi

De parkbegraafplaats van Wervik slaat terug een weg van vernieuwing in en wil naast de ‘Kunst van het Sterven’ en de ‘Kunst van het Leven’ een blijvend voorbeeld zijn van de ‘Kunst van Begraven’.

 

De parkbegraafplaats van Wervik werd afgewerkt in het jaar 2001. Ondertussen, 23 jaar later, stellen we vast dat ook de funeraire wereld mee evolueert. Bijkomende vormen van begraven verkrijgen stilaan een vaste plek op de begraafplaatsen zoals het begraven van sterrenkindjes in een ‘sterretjestuin’ en het begraven van biologische afbreekbare urnen in een ‘begraafbos’

In opdracht van de Stad Wervik werd een ontwerp gemaakt om deze twee vormen van begraven op de parkbegraafplaats van Wervik te integreren. Daarmee wil het stadsbestuur aansluiten bij de evolutionaire ontwikkelingen binnen de funeraire wereld.

Een belangrijk uitgangspunt tijdens de ontwerpfase was om het unieke karakter van de parkbegraafplaats te behouden en éénmaal nadat de ‘sterretjestuin’ en het ‘begraafbos’ gerealiseerd zijn de indruk te wekken dat alles er altijd van in het begin zo heeft bijgelegen.

 

Sterretjestuin

Een sterretjestuin biedt de mogelijkheid om sterrenkindjes te herdenken, kindjes die tijdens de ,de zwangerschap overleden zijn.

Aan de inkom van de sterretjestuin bevindt zich een symbolische inkompoort. Eenmaal de bezoeker deze poort voorbij wandelt overkomt hij of zij de gewaarwording dat er een bijzondere plaats betreden wordt. De ene zuil is voorzien van het opschrift STERRETJESTUIN. De tekst voor op de andere zuil schreef ik in de vorm van een troostende Haiku:

IK BEN NIET ALLEEN

TUSSEN BLOESEMS EN VLINDERS

FONKELENDE STER

Eénmaal voorbij deze poort merkt de bezoeker een verzamelmonument voor stenen op waarin talloze rivierkeien liggen in verschillende kleuren. Ouders, broers en zusjes, kunnen een steen nemen en op het grafmonument leggen. Een tastbare herinnering aan hun sterrenkindje.

Deze interactie stimuleert de betrokkenheid bij het herdenken van het sterrenkindje. De stenen dragen niet alleen bij tot de uniciteit van het monument, maar vormen ook gezamenlijk een symbolisch pad dat de verbondenheid benadrukt. Hiermee verkrijgt het rouwproces troost en betekenis en symboliseert het de eenheid van leven en dood of het menselijk bestaan.

Reeds eeuwenlang worden door culturen wereldwijd stenen gestapeld ter herdenking van dierbaar overledenen. Zo ontstaan graven of herdenkingsplaatsen in de vorm van steenhopen. Dergelijke plaatsen evolueren door de tijd heen steeds tot spirituele plaatsen voor herdenking, gebed, bewustzijn en meditatie. Een veelvoorkomende benaming voor deze graven of herdenkingsmonumenten in de vorm van een steenhoop is ‘Cairn’, afgeleid van het Schotse woord ‘Carn’.

Het vernieuwend concept voor de sterretjestuin op de parkbegraafplaats van Wervik is geïnspireerd op deze eeuwenoude traditie en ontplooide zich tot een interactieve vorm van herdenken.

Links en rechts van de centraal geplaatste sterretjesmonumenten, tussen de reeds bestaande beukenhagen, kunnen de ouders indien ze dit wensen hun sterrekindje ook begraven. In dit gedeelte van de parkbegraafplaats zullen ook kinderen begraven worden. Ook op deze kindergraven kunnen deze herdenkingsstenen gestapeld worden.

 

Begraafbos

Een begraafbos biedt de mogelijkheid tot een meer natuurlijke wijze van begraven. Biologisch afbreekbare urnen kunnen in de bosrijke zone achteraan de parkbegraafplaats begraven worden.

Aan de inkom van het begraafbos bevindt zich eveneens een symbolische inkompoort. Eenmaal de bezoeker deze poort voorbij wandelt overkomt hij of zij hier ook de gewaarwording dat er een bijzondere plaats betreden wordt. De ene zuil is voorzien van het opschrift BEGRAAFBOS. De tekst voor op de andere zuil schreef ik in de vorm van een troostende Haiku:

EEN MET DE NATUUR

TUSSEN BOMEN EN VOGELS

VLIEGENDE ENGEL

Eénmaal voorbij deze poort betreedt de bezoeker een bosje van meerstammige Himalayaberken, identiek aan de berken die reeds 23 jaar groeien op het einde van twee andere symbolische assen op de parkbegraafplaats. Een zitbank sluit de as gericht op de sterretjestuin af.

In de daarnaast liggende bosrijke zone staat een herdenkingsmonument waarop naamplaatjes aangebracht kunnen worden van de mensen die in het bos begraven zijn. Tijdens de zomermaanden zal er op frequente wijze een gras pad door het bos gemaaid worden zodoende de toegankelijkheid te verzorgen.

 

Deze fotorealistische renderbeelden mogen niet gebruikt of verspreid worden zonder toestemming van ontwerpbureau Andy Malengier BV

©Andy Malengier BV